(Cadn.com.vn) - Cảnh sát Trung Quốc hôm 5-8 bắt giữ 137 nghi phạm và giải cứu 127 người bán nội tạng trong đợt triệt phá mới nhất nhằm vào hoạt động tội phạm buôn bán nội tạng người. Vụ việc mới nhất này tiếp tục thổi bùng những câu hỏi xung quanh tệ nạn buôn bán nội tạng bất hợp pháp ở quốc gia đông dân nhất thế giới này.

NHỮNG VỤ MUA - BÁN

Chiến dịch triệt phá này được tiến hành vào cuối tháng 7 với sự phối hợp của cơ quan công an 18 tỉnh thành. Trong số những người bị bắt có 18 bác sĩ bị nghi tiến hành các ca cấy ghép nội tạng bất hợp pháp.

Các quan chức an ninh cho biết, chiến dịch truy quét trên diễn ra hồi tháng 4 và họ bắt đầu tập trung chú ý vào Thạch Gia Trang, thủ phủ tỉnh Hà Bắc, một địa điểm trọng tâm của các hoạt động chống buôn bán nội tạng trước đó. Theo Bộ Công an Trung Quốc, những đối tượng hoạt động trong mạng lưới buôn bán nội tạng người thường lên mạng dụ dỗ người bán nội tạng và thực hiện giao dịch với bên mua với số tiền lớn hơn để thu lợi. Những người bán nội tạng sức khỏe bị giảm sút và trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội.

Hồi đầu năm 2011, một số nam giới thất nghiệp tại khu vực Thạch Gia Trang cũng bị buộc tội buôn bán nội tạng sau khi bị cáo buộc giam giữ các nạn nhân bất hợp pháp và buộc họ bán thận với giá 150.000 NDT. Hồi tháng 4-2012, dư luận không khỏi bàng hoàng khi báo chí đưa tin, một cậu thiếu niên họ Wang bán một quả thận của mình với giá 3.000 USD để mua iPhone và iPad. Vụ việc bại lộ khi mẹ Wang phát hiện thấy cậu có những món đồ mới và Wang thừa nhận bán một quả thận của mình để mua. Theo các công tố viên tỉnh Hồ Nam, Wang đã bị suy thận. Cảnh sát Trung Quốc bắt 5 người trong vụ mua bán này và họ bị buộc tội gây thương tích có chủ ý và kinh doanh nội tạng bất hợp pháp. Nhóm người này khai nhận được khoảng 35.000 USD từ việc cấy ghép quả thận của Wang.

Hiện nay, trên các trang mạng của Trung Quốc xuất hiện không ít các rao vặt kiểu như: “Hãy bán một quả thận để mua iPad!”. Kẻ đăng tin cho hay sẽ trả khoảng 4.000 USD cho một quả thận và việc cắt lấy thận diễn ra trong vòng 10 ngày.

Những người đàn ông này đã bán đi một quả thận của mình. Ảnh: Guardian

CẦU VƯỢT QUÁ CUNG

Theo thống kê của Bộ Y tế Trung Quốc, hiện nước này có khoảng 1,5 triệu người cần được cấy ghép cơ quan nội tạng, nhưng mỗi năm chỉ có khoảng 10.000 ca được thực hiện do thiếu nguồn hiến tặng.

Năm 2007, chính phủ Trung Quốc ban hành quy định cấp quốc gia về cấy ghép nội tạng con người, cấm tổ chức và cá nhân buôn bán nội tạng dưới bất kỳ hình thức nào. Năm 2011, luật hình sự sửa đổi đưa 3 điều khoản về tội phạm liên quan đến buôn bán nội tạng. Trong đó quy định, những kẻ bị kết tội tổ chức buôn bán nội tạng người sẽ phải đối mặt với án tù từ 5 năm trở lên, kèm mức tiền phạt rất nặng. Những kẻ bị kết tội cưỡng ép người khác hiến tạng hoặc lấy nội tạng người khác, trẻ vị thành niên có thể đối mặt với tội giết người và chịu sự trừng phạt theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên, chính sự thiếu hụt trầm trọng và các khoản lợi nhuận khổng lồ từ hoạt động buôn bán nội tạng dẫn đến việc hình thành “thị trường chợ đen” buôn bán nội tạng người ở Trung Quốc. Sự thiếu hụt về nguồn cung đã khiến “thị trường nội tạng chợ đen” hoạt động rộng rãi hơn, hình thành những tổ chức, đường dây chuyên môi giới, buôn bán nội tạng người sống. Không chỉ vậy, thị trường cung cấp nội tạng tại Trung Quốc còn hình thành nên một lĩnh vực du lịch mới - du lịch cấy ghép nội tạng. Chỉ tính riêng trung tâm phẫu thuật cấy ghép nội tạng Đông Phương trực thuộc bệnh viện Số 1 Thiên Tân, trong năm 2006 thực hiện thành công 600 ca phẫu thuật cấy ghép nội tạng, trong đó số bệnh nhân đến từ các nước như Nhật Bản, Mỹ, Saudia Arabia... đã chiếm quá nửa.

Tình hình buộc Bộ Y tế phải ra thông báo yêu cầu các bệnh viện rằng phẫu thuật cấy ghép cơ quan nội tạng phải được ưu tiên cho người dân Trung Quốc. Để tăng nguồn cung cấp nội tạng hợp pháp, giới chức y tế Trung Quốc đang tích cực xây dựng mạng lưới hiến tặng đáng tin cậy và khuyến khích mọi người tham gia. Tháng 3-2010, Tổng hội Chữ thập đỏ Trung Quốc triển khai hoạt động cổ động hiến cơ quan cơ thể người sau khi chết cứu người khác. Mạng lưới này hoạt động ở 16 trên tổng số 31 khu vực cấp tỉnh và kết quả là nhận được 241 lượt hiến tặng, giúp ích cho gần 700 người bệnh. Theo một bác sĩ chuyên khoa nội, nguồn cung nội tạng cấy ghép cho bệnh nhân ở Trung Quốc hiện nay chủ yếu có 3 loại, phạm nhân tử hình hiến tặng, người thân cho tặng, người tình nguyện hiến nội tạng sau khi chết hoặc chết não.

Dẫu vậy, dư luận Trung Quốc vẫn tỏ ra lo ngại về hoạt động buôn bán nội tạng người vì số lượng nội tạng hiến tặng quá thấp so với nhu cầu cấy ghép trên thực tế.

An Bình

(Theo Telegraph, THX, BBC)